Alumni blikken terug

Voorgedragen door Belgisch diplomaat Timon Bo Salomonson op 24 mei 2007, ter gelegenheid van de emeritaatsviering van prof. dr. Yvan Vanden Berghe.

Geachte aanwezigen,
Geachte Prof. dr. Yvan Vanden Berghe,
Beste Yvan,

Uw leven en werk heeft uiteraard ook de studentengemeenschap niet onberoerd gelaten en deze wenst dan ook een bijdrage te leveren aan de terechte lofbetuigingen van vandaag. De bezieler van zovele luisteraars die feedback krijgt van zijn ‘bezielden’. Daarom hebben we aan oud-studenten en huidige studenten gevraagd hun Yvanherinneringen op papier te zetten. Wees niet bevreesd, de reacties zijn positief … en de rest hebben we weggelaten.

Het beeld dat naar voren komt is dat van een begeesterd en begeesterend verteller. Met uw scherpzinnig waarnemingsvermogen en flamboyante lichaamstaal beschrijft u een plaats, een tijd, een gebeurtenis zo beeldend en inzichtelijk, dat de hele aula aan uw lippen hangt.

U wordt herinnerd als de Vlaamse Sebastian Haffner (ook een begenadigd verteller) wiens verdienste het is wegens zijn enorme kennis over alle tijdvakken van de geschiedenis heen Universalgeschichtliche verbanden te kunnen ontwaren. Weinigen doen het u na. Uw rusteloze zoektocht naar de historische waarheid heeft een aantal studenten zelfs geïnspireerd om prompt ook geschiedenis te gaan studeren.

Professor, wij studenten en oud-studenten, herinneren ons uiteraard uw droge, ironische en fantasierijke gevoel voor humor en de daarbij horende aanstekelijke lach, maar het is voor ons vooral een verademing geweest om les te krijgen van iemand die niet enkel nieuwe inzichten verschaft, maar ook voluit durft te gaan in controversiële stellingen wanneer hij dit nodig acht.

Iemand die niet bang is om tegen de politieke correctheid in te gaan en ‘een kat een kat‘ durft te noemen, zelfs op TV. Daar waar sommigen ongemakkelijk op hun stoel zouden schuifelen bij de bespreking van een delicate materie, heeft u het hart op de tong, kijkt u uw toehoorders recht in de ogen en geeft ongezouten uw visie weer, waarmee u vaak bewust een debat uitlokte met de studenten.

Dit zijn de mooiste herinneringen die studenten meenemen uit hun studieperiode. De parate kennis van al die duizenden pagina’s studieboeken verbleekt bij de herinnering aan die ene felle discussie in de aula over het grote misverstand, het analogie-denken of de blijvende invloed van het feodale systeem op onze hedendaagse maatschappijen.

U, als inspirator vooraan in de aula, die uitroept: “de geschiedenis herhaalt zich nooit” of “de werkelijkheid is altijd het tegenovergestelde van wat men beweert”, … gevolgd door enkele seconden stilte in de aula …, of bedenkelijk gemompel, en dan de vingers met vragen of opmerkingen en het debat was vertrokken. “Een les van Vanden Berghe wou je voor geen geld missen”, zoals één van de oud-studenten het formuleert.

U heeft dan ook altijd de studenten aangemoedigd om tijdens de lessen te discussiëren, te argumenteren en zo nodig tegenargumenten te geven. Een student die niet akkoord gaat met uw stelling en dit intelligent kan onderbouwen heeft steeds op uw waardering kunnen rekenen. Wij studenten werden aangemoedigd om zelf na te denken over de
internationale politiek en te trachten een eigen visie op te bouwen.

Uw moraal is altijd geweest: Geloof niet zomaar wat je leest; blijf vragen stellen. Durf te denken. Durf weten. Dit is precies wat een mens nodig heeft om zich voor te bereiden op de realiteiten van het leven. Naast de mooie herinneringen is dit dan ook het grootste geschenk dat u uw studenten kon meegeven.

Beste professor, ook wat de alumni en studenten betreft is uw loopbaan er één om oprecht fier op te zijn. U heeft begeesterd, geïnspireerd, gestimuleerd, vermaakt en ontroerd. U heeft een verschil gemaakt voor velen.

Daarom alle respect en felicitaties voor uw voltooiingen als Gewoon Hoogleraar vanwege uw oud-studenten en een heel warm hart toegedragen als vriend.

Alle herinneringen, anekdotes en lieve woorden van alumni zijn gebundeld in een vriendenboek dat wij u als Alumni-werkgroep graag willen aanbieden als grote dank namens ons allen.